Темперамент маңыздылығы
Куандыкова Жазира Алмасхановна,
Шымкент қаласы №25 Т.Рысқұлов атындағы мектеп-гимназия педагог-психологы
Күнделікті өмірдің қуанышы мен қайғысында сангвиник болу керек, өмірдің жауапты сәттерінде – меланхолик, салыстырмалы түрде тереңірек толғандыратын қызығушылықтарда – холерик және соңында нақты шешім қабылдауда – флегматик бола біл.
В.Вундт.
Оқу үрдісіндегі оқушылардың мінез-құлқын ойдағыдай басқару мұғалімнің психологиялық ерекшеліктерді терең білуімен сипатталады. Оқушының мінез-құлқының механизмі және қабілеттің даму факторы – темперамент.
Темперамент – нерв жүйесінің тума қасиеттерінен туындайтын адамның жеке қасиеттерінің бірі. Ол адамдардың эмоциялық қозғыштығынан, қимыл-қозғалысынан, жалпы белсенділігінен жақсы байқалады.
Оқушының темперамент ерекшелігінен оның оқу әрекетінің стилі, ақыл-ой жұмысының көлемі, зейін ерекшелігі, ынтасының дәрежесі, жұмысқа тез тартылу динамикасы айқындалады.
Темперамент түрлері: сангвиник, флегматик, холерик, меланхолик.
Шәкірттердің психологиялық ерекшеліктерін білу мұғалімге тәрбие үрдісінде жақсы көрсеткіштерге жетуге көмектеседі. Оқушы психологиясын зерттей отырып, әр темперамент ерекшелігін ескеріп жұмыс тапсыру мұғалім шеберлігін байқатады.
Оқушыда байқалатын темперамент ерекшеліктеріне тоқталып өтсек.
Сангвиник темпераменті қозғалғыш, сергек, қызыққыш келеді. Сангвиниктер негізінен көңілді тип. Эмоциялық көңіл-күйі тұрақсыз, өзгеріп отырады, сезімге тез беріледі. Олардың сезімдері күшті, терең емес. Шапшаң ашуланып, тез арада күйіп-пісіп қалады. Ашуы тез басылады, кек сақтамайды, тез ұмытып кетеді, сәтсіздіктерді тез жеңе біледі, ұжымда беделді.
Ұжым мүшелерімен жақсы қарым-қатынаста болады, адамдармен тез арада тіл табыса біледі.Сангвиник адамдар тез пайда болатын күшті, бірақ тұрақсыз эмоциялық қозуымен ерешеленеді. Олардың көңіл-күйі тез өзгеріп отырады. Бұл типтегі балалар қозғалғыштығымен ерекшеленеді. Ондай балалар әртүрлі іске тез кіріседі, бірақ әр нәрсенің басын бастап, аяқсыз қалдырады, істі аяғына дейін жеткізе алмайды, тез арада суып қалады, олар бір бағыттағы ұзақ, табандылықты қажет ететін іс-әрекетке бейім емес. Олардың ренжуі де, жылауы да тез, күлуі оңай. Сезімі тез өзгеріп отырады.
Холерик темпераменті өкілдері тез пайда болатын күшті және тұрақты эмоциялық қозуымен ерекшеленеді. Холериктердің сезімі бет-пішінінен, дене қимылынан, сөйлеген сөзінен анық байқалады. Олар күйіп-пісу, тез қозғалғыштық, әруақытта да іс-әрекетке бейім келеді. Оларда психикалық үрдістер тез, жылдам жүріп жатады. Холериктер іс-әрекетке жылдам, қызыға, құлшына кіріседі.
Флегматик темпераменті жай пайда болатын, әлсіз және қысқа мерзімді эмоциялық қозумен ерекшеленеді. Флегматиктің сезімі сырттай әлсіз аңғарылады. Бұл типтегі адамдардың қуануы да, қайғыруы да қиын. Флегматик балалар сабырлы, салмақты, мінез-құлқы әруақытта да бір күйде тұрады. Олардың психикалық үрдістері жай, бірсарынды жүреді. Бұлар өте ұстамды, салмақты, іс-әрекетте баяу. Істеген ісін сапалы, тындырымды орындайды. Бұл типтегі балалар сабақты жаксы оқиды, іс-әрекетте орнықты, табандылық анғартады.
Меланхолик темпераменті жай, бірақ күшті және тұрақты эмоциялық қозумен ерекшеленеді. Меланхолик типіндегі адамдар қозғалыста, іс-әрекетте баяу. Олар іс-әрекетке бірден кірісе алмайды, ырғалып-жырғалып барып кіріседі, егер іске кірісе қалса, аяғына дейін жеткізеді. Бұл типтегі балалар көбіне тұйық келеді, ұжыммен және адамдармен, әсіресе таныс емес, жаңа адамдармен карым-қатынас жасауы қиын. Олар коғамдық жұмыстарға қатыспайды, ондай балалар өзімен-өзі болғанды жақсы көреді.
Сондықтан да белгілі қолайлы жағдайларда, дұрыс ұйымдастырылған оқу-тәрбие жұмысында меланхоликтерге ерекше назар аударған жен. Оларға мұғалімдердің тарапынан ерекше көңіл бөлініп, жағдай жасалса, олардың бойындағы құнды қасиеттерді дамытуға болады.Темпераменттің бір түрін жағымды, екінші түрін жағымсыз деп бағалау дұрыс болмайды. Әрбір темпераменттің өзінің жағымды жақтарымен катар жағымсыз жақтары да болады. Таза күйінде темперамент өте сирек кездеседі. Адамда темпераменттің белгілі бір түрінің қасиеті басым келеді, бірақ бұл жағдайда, басқа темпераментке тән жекелеген белгілер байқалуы мүмкін. Оқыту және тәрбие үрдісінде шәкірттерге дара әсер ету үшін, демек, практикалық қажеттіліктер үшін темпераменттің негізгі сипаттамасын бағдарлай отырып, қарастырған жөн.
Әр адам өз темпераментінің жақсы жақтарын біліп, нашар жақтарынан арылу жолдарын қарастырса, сөйтіп өз темпераментін меңгере алатын халге жетсе бұл осы адамның сана сезімінің жақсы көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Ал, керісінше адам темпераментіне еріп, өзіне-өзі ие бола алмаса, темпераменттің қайсысы болсын адамды ұнамсыз етіп көрсетеді.
Оқушылардың темпераментін тәрбиелеуде әр бір мұғалім баяу болса да темпераменттердің өзгеріп отыратындығын, яғни ол адамның жасына, білімі мен тәжірибесіне, тәлім-тәрбиесіне, нақтылы әрекетіне байланысты түрлі өзгертуге түсетіндігін ылғи да еске ұстап, осыған орай әрбір оқушымен жеке жұмыстар жүргізу қажет. Мәселен, оқушының жасына қарай оқудағы үлгерім дәрежесін, тәртібін, басқа балалармен қарым-қатынасын, қоғам жұмыстарына қалай араласатындағын ұдайы қадағалау, олардың ата-аналарымен байланыс жасап, қоғамдық пайдалы еңбекке баулып отыру қажет.
Темперамент нерв жүйесінің тума қасиеті болғанымен оны қоғамдық тәрбие әсерімен қалыптастыру керек, яғни, тәрбиелеп отыру керек.
Сангвиниктерді жұмысты сабырмен асықпай істеуге.
Флегматикті жайбарақаттыққа салынбай асықтырып, құлшындырып.
Меланхоликтерді өздеріне сенуге, батылдыққа тәрбиелеу тиіс.
Темпераменттің адам психикасынан алатын орнын топырақтың өсімдікке тигізетін әсерімен салыстыруға болады. Өйткені, темперамент адамның табиғи жағын көрсететін басты белгілерінің бірі.
Флегматиктерге қай мамандық сай келеді?
Холерик, сангвиник, меланхолик, флегматик сынды төрт темперамент туралы естіген шығарсыз. Темперамент дегеніміз – адамның жүйке жүйесінің ерекшелігімен байланысты табиғи қасиеті. Туа біткен қасиетті өзгерту қиын болғандықтан, оны мамандық таңдайтын кезде де ескергеніміз жөн.
Интернет беттерінен темпераментімізді анықтауға арналған арнайы тестілерді табуға болады. Мұнымен қатар, төмендегі психолог мамандардың зерттеуінің көмегімен темпераментімізге сай мамандықты таңдай аламыз.
Флегматик
Бұл – темпераменттердің ішіндегі ең тұрақты тип. Эмоцияға көп берілмейтінімен, күйзеліске қарсы тұра алатындығымен, салмақтылығымен ерекшеленеді. Өте баяу қозғалады. Өзіне берілген тапсырманы жақсы орындайды. Араласатын достары көп емес, әңгімелесу барысында аз сөйлейді. Шешім қабылдамас бұрын көп ойланады. Алайда қабылдаған шешімінен еш уақытта бас тартпайды. Бастаған ісін үнемі соңына дейін жеткізеді. Шулы ортада көп жүре алмайтындықтан, айналасында тек тәртіп болғаны жөн.
Оқу мен экзаменге дайындалу. Іске бірден кірісіп кете алмайтындықтан, жылдам мерзімде дайындалуы тиіс тапсырмаларды орындай алмайды. Сол себепті уақытты барынша дұрыс жоспарлауы керек. Тақырыпты түсіну үшін, өзектілігін анықтап алғаны жөн. Мысалы, физика пәнінен он оңай тапсырмадан, бір қиын тапсырманы детальды түрде шешу.
Флегматиктерге арналған мамандықтар. Жұмыс істеу қабілеті өте жоғары десек те болады. Бір бастаған ісімен бірнеше жыл бойы айналыса алады. Тұрақтылықты талап ететін жұмыстарға икемі бар.
Флегматиктер диспетчер, зартханашы, дәрігер, есепші, агроном, инженер, мал дәрігері, әкімгер сынды мамандықтарды таңдау арқылы табысқа жетеді.
Жылдамдықты талап ететін жұмыстарға орналаспағаны дұрыс. Ал шоу жүргізушісі, хатшы болу сынды қызметтерге тіпті жоламағаны жөн. Мұнымен қатар, нақты күн тәртібі болған кезде ғана дұрыс жұмыс істей алады.
Мамандық таңдау барысында әсер етуші факторларды ескеруіміз керек. Қазіргі заманда мамандық түрінің көптігі соншалық, қалауымызға сайын оңай табамыз.
Ал Сіз өзіңізге ұнайтын мамандығыңызды таңдадыңыз ба?
Сурет: arnapress.kz
Мамандығыңыз темпераментіңізге сай ма?
«Ағашта қанша жапырақ болса, адамда сонша мінез» бар дейміз. Темперамент — жүйке жүйесінің тума қасиеттерінен туындайтын адамның жеке өзгешелігі.
Адамның қандай темпераментке жататыны балалық шақтан-ақ белгілі болады. Темперамент табиғаттан беріледі. Дегенмен, адам есейген сайын, қоршаған ортаға деген қарым-қатынас та күрделене береді. Бәрі әркімнің ортаны қалай қабылдауына, дүниені қалай тануына байланысты. Ашық мінезді адамның өсе келе тұйықталып кетуі, керісінше, тұйық адамның ашылуы өмірде кездесетін құбылыс.
Темпераменттің төрт түрі белгілі. Біз бүгін темперамент түрлері мен оларға қандай мамандық жарасатыны туралы әңгімелейміз.
Сангвиник — ашық, көпшіл, сөзшең, қайырымды, жаны жомарт, оптимист, өмірге құштар, қуатты адам. Басшылық етуге, жетекшілікке құмар. Сангвиник адам эмоциясын ішінде ұстап қала алмайды, қандай жағдайда да, әсерін сыртқы ортамен бөлісе береді. Олар жұрттың назарын өздеріне аударта алатын белсенді жандар.
Сангвиниктер менеджер, мұғалім, дәрігер, психолог, тәрбиеші, ұйымдастырушы, сатушы, даяшы, инженер-технолог т.б. мамандықтарды иелене алады.
Флегматик — өте сақ, ұяң, байсалды, сенімді, тұрақты, салқынқанды, жұртқа жақсылық тілеумен жүретін адам.
Бастаған ісін аяғына жеткізбей тастап кетпейтін флегматиктер іске келгенде өте мұқият. Адамдармен қарым-қатынас жасағанда, мінездері тұрақты, біркелкі.
Флегматиктер механик, электрик, инженер, агроном, жүргізуші, ғылыми – ботаник, астроном, физик, математик т.б. мамандық иелері бола алады.
Холериктерге әртіс, дипломат, журналист, кәсіпкер, хирург, ұшқыш, диспетчер, жүргізуші, тренер, менеджер, құрылысшы, режиссер, аспазшы, геолог, электрик т.б. мамандықтар жарасады.
Меланхолик — өкпелегіш, пессимист, тұйық, сөзге сараң, аса баяу қозғалатын, ұялшақ, қыңыр, жайбасар, қисық адам. Кез келген қоршаған ортада болып жатқан құбылыстарға бей-жай қарап, сезімін үнемі ішінде сақтап жүреді. Жаңа таныстық пен адамдар көп жиналған жерден қашқақтайды. Жалғыздықты сүйеді.
Меланхоликтерге педагог, суретші, тігінші-модельер, бояушы, сазгер, жазушы, мал дәрігері, геолог, агроном, зоотехник, есепші, радиомеханик т.б. мамандықтар сай келеді.
Сіз қандай темпераментке жатасыз? Темпераментіңізге мамандығыңыз сай келе ме?
Сурет: zdorovieinfo.ru, pereodenem.com
Дайындаған: Мейіргүл Оңғарова
Темперамент типтері қазақша | Қазақша медицина
Темперамент жөнінде түсінік
Темперамент құрамындағы бөліктердің сәйкестігі (лат. Temperamentum) – адамның психикалық әрекетінің нақты динамикасын айқындайтын психиканың дара қасиеттерінің жиынтығы. Бұл психикалық ерекшеліктер адамның барша іс әрекетінде оның мазмұны, мақсаты және себептеріне тәуелсіз бірқалыпты көрінеді, есейген шақта да өзгеріске түспей, өзара байланыста темперамент кейпін өрнектейді.
Темперамент – жеке адамның әлеуметтік тұлға ретінде қалыптасуының биологиялық табиғи ірге тасы. Темперамент жөніндегі ғылымның ірге тасын қалаған ежелгі грек дәрігері – Гиппократ (460-377 б.э.д).
Темперамент туралы теориялар
Гиппократ темперамент типтері: Оның тұжырымы бойынша, адамдар төрт “дене шырындарының” –қан, шырыш, өт, запыран- өзара қатынасымен ажыратылады. Темперамент түрін денеде жоғарыда аталған шырындардың бірінің басымдылығымен байланыстырды:сангвиник (sangius –қан), флегматик (phlegma – шырыш), холерик (chole – өт), меланхолик (melachole –запыран).
Сангвиник – жоғары дәрежелі әрекетшіл адам. Қозу мен тежелуі тепе –тең. Қозғалыс қимылдары мәнерлі шапшаң. Сәл нәрсеге күліп, болмашы себептен көңілі қалып, мұңайады. Сезімталдығы өте жоғары. Мұндай адам көтеріңкі белсенділікке ие, жұмыс қабілеті мен қуатының жоғары болуынан жаңа іске қаймықпай кіріседі, ұзақ уақыт талып шаршамастан қызметін жалғастыра алады.Айналасындағылармен тіл табысқыш. Экстраверт.
Холерик – Сангвиник сияқты жай әсерлерге берілмейді, әрекетшең және белсенді. Бірақ холериктің әрекетшеңдігі белсенділіктен басымдау, сондықтан ол ұстамсыз, шыдамсыз, қызба. Сангвиникке қарағанда салғырттау, икемі кемірек. Осыдан –ниеттері мен қызығулары тұрақтылау, табанды, зейінін ауыстыруы қиындау, сезімі көбіне сырттай көрінеді, сондықтан – толық экстраверт.
Флегматик – әрекеті енжар, сезімталдығы мен көңілі кем көріністі.Оны күлдіру де, мұңайту да оңай емес. Қай жағдайда да сабырлылығымен байсалдылығын жоймайды. Сөзі сылбыр, әрекеті жай. Ол өте қуатты, еңбектен шаршамайды. Шыдамды, ұстамды, сезімге берілмейді. Адамдармен араласып кете бермейді, сырттай әсерге төзімді. Бар білгені ішінде –интраверт.
Меланхолик – өте сезімтал, бірақ әрекетшеңдігі кем адам. Болмашы нәрседен көзіне жас үйіріліп, өкпелегіш, сырттай әсерді күйзеліспен қабылдайды. Сөзі мен қозғалысы өте сылбыр.
Өзіне сенімсіз, үркек, қиындықтан шегінеді. Жігері кем, тез шаршайды,қызметі болымсыз. Зейіні тұрақсыз, барша психикалық процестері әлсіз. Интраверт.
Э.Кречмер темперамент типтері
Неміс психиатрі және психологы, 1888 жыл –Тюбингенде, адамның дене құрылымына байланысты дараланып, тума темперамент қасиеттеріне негізделген –конституциялық типологияны ұсынды. Бұл теорияның мәні:әр адам өз дене құрылымына орай өзіндік психикалық ерекшелікке ие. Осыдан, дене мүшелерінің (қол,аяқ, бас,кеуде т.б) сырттай өлшемдеріне байланысты төрт конституционалды психикалық тип бнлгіленген:
- Лептосоматик – бойшаң, нәзік денелі, көкірегі жайылыңқы, тар иықты, қол –аяғы ұзын, жүдеу.
- Пикник – мығым, семізшең, кіші немесе орта бойлы, қарны қампиған,домалақ бас,қысқа мойын.
- Атлетик – бұлшықеттері күшті дамыған, денесі мығым, берік, ұзынша не орта бойлы, кең иықты, жамбас сүйектері тартылған.
- Диспластик –дене бітімі қисынсыз. Бұл адамдар әртүрлі мүшелік зақым –сырқатқа ұшырағандар.
Аталған дене құрылымы типтеріне үш темперамент типі сай: шизотомик, иксотомик, циклотомик.
- Шизотомик –дене құрылымы нәзік, әлсіз дамыған, тұйық, эмоциялары ауыспалы, тұрақсыз, талаптар мен көзқарастар өзгеріміне ере бермейді, содықтан қоршаған ортаға икемденуі қиын.
- Иксотомик –денесі мығым, мінезі байсалды, сезімталдығы кем, ойлау қабілеті шабан.
- Циклотомик – семіз, домаланған денелі, эмоциялары қайғы мен қуаныштың арасында бірдей, тіл табысқыш, көзқарастары шындықтан ауытқымайды.
И.П.Павловтың темперамент типтері
Ол темперамент типінің жүйке жүйесі қасиеттері ретінде қозу мен тежелу күшін, тепе – теңдігін және қозғалмалылығын атап көрсетті. Осы үш қасиетті негізге ала отырып, күшті тип пен әлсіз типті айыра, дәстүрлі Гиппократ типологиясына жақын жүйке жүйесінің төрт негізгі типін ажыратты.
- Күшті, қозу мен тежелуі теңдей, қозғалмалы – сангвиник
- Күшті, қозу мен тежелуі теңдей, салғырт – флегматик
- Күшті, қозуы басым – холерик
- Әлсіз тип – меланхолик
Х.
Ю.Айзенктің темперамент типтеріАғылшын психологы, психологияның биологиялық бағытындағы лидердің бірі. Ол қозу және тежелу процесі негізінде экстраверсия – интроверсияны ұсынды.
Интроверсия –(лат. intro – ішінде, versave –қарау) ұялшақ, көп нәрсені ішінде сақтайды. Аяқ астынан ашуланбайды, жинақылықты жақсы көреді, суық, тұрақты, субьективті, қарапайым, экстраверсияға қарама –қарсы.
Интраверттерге тән: Қозудың тез қалыптасуы, оның қарқындылығы және реактивті тежелудің жай қалыптасуы, әлсіздігі және тұрақсыздығы.
Экстраверсия – (лат.exter –сыртқы, versave –қарау)қоғамшыл, импульсивті, белсенді, өжет, көңілшек. Олар кештерді жақсы көреді, адамдар арасында болғанды ұнатады, қалжыңды жақсы көреді, эмоциялы.
Экстраверттерге тән: қозу баяу дамиды, оның әлсіздігі және реактивті тежелудің тез қалыптасуы, оның күштілігі, тұрақтылығы.
Осыдан жүйке жүйесінің қасиеттері – жүйке жүйесінің жалпы психикалық көрінісі болған темпераменттің физиологиялық негізін қалайды, яғни адам темпераменті – жоғарғы жүйке жүйесінің сырттай әрекет қарқынында танылатын психикалық бейнесі.
Темперамент. (ашық сабақ) 2с КШО
Пәні:
Психология
Тобы:
2c КШО
Уақыты:
Сабақтың тақырыбы:
Темперамент
Құзыреттілікке жеткізетін сабақтың мақсат — міндеттері:
А) ақпараттық
Б) коммуникативтік
В) проблеманы шешу
Темперамент, олардың типтері, психологиялық ерекшеліктері туралы ақпараттармен қамтамасыз ету. Бала темпераментті тәрбиелеу жолдарын меңгерту. Оқушылардың темпераменттерін анықтау үшін түрлі зерттеу әдістерін (тест, анкета т.б.) қолдану арқылы оқу – тәрбие процесінде ескеруге бағыт беру, темпераменттердің ерекшеліктерін талдау, типтерді өзара салыстыру және байланыстыру, коммуникацияның әр түрлі құралдарын және әдіс-тәсілдерін қолдана отырып меңгерту.
Әр оқушыларды темперамент типіне бөле отырып, темперамент типтерінің жағымды және жағымсыз сапаларын меңгерту, жақсы мінез – құлық қасиеттеріне тәрбиелеу.
Темпераменттерді тәрбиелеу мәселесі жөніндегі барлық мәліметтермен қамтып, өз іс-әрекетінде тиімді қолданып, оны іске асыру үшін қажетті жағдайларды анықтауда, ондағы жетістіктерге жету процестерін жоспарлауға және ұйымдастыруға әрқашан дайын болуға үйрету.
Сабақ типі:
Жаңа материалды меңгерту
Сабақта қолданылатын педагогикалық технологиялар:
АКТ, СТО, проблемалық оқыту
Сабақтың әдісі:
білім алу көзіне қарай топтастырылған әдістер : сөздік көрнекілік, практикалық. Оқу мен жазу арқылы сыни тұрғысынан ойлауды дамыту стратегиялары,
Пәнаралық байланыс:
Психология, физиология
Оқыту құралдары:
Оқыту құралдары, үлестірмелі материалдар, оқулық, кесте: “Темперамент типтері”
Сабақ жоспарының жобасыСабақтың барысы:
Оқытушының қызметі
Студенттің қызметі
Күтілетін нәтиже
І. Ұйымдастыру бөлімі
Мұғалімнің амандасуы, жоқ оқушыларды
түгендеу, ұзақ уақыт сабақта болмаған оқушының хал – жағдайын сұрау.
Оқу-құралдарының дайындығын, кезекшінің жұмысын тексеру.
Бүгінгі сабаққа оқушылардың қызығушылығын ояту.
Өзара сыйластық, бір – біріне жақсылық тілеу.
Сабақтың мақсат-міндеттерін таныстыру; бүгінгі сабаққа оқушылардың қызығушылығын ояту. Сергіту жаттығуын орындатады.
Амандасу;
оқу-құралдарын дайындау, ұзақ уақыт сабақта болмаған оқушының өзінің хал – жағдайын айту. кезекшілік міндеттерін атқару;
Өзара сыйластық, бір – біріне жақсылық тілеген тренигке қатысады. сабақтың мақсат-міндеттерімен танысады; көңіл-күйі көтеріңкі болады. Барлығы стихиялы түрде қозғалып, оқытушының нұсқауымен амандасудың түрлі тәсілдері туралы хабарламасынан кейін (қолмен,иықпен,көзбен,арқамен) т.б. бір-бірлерімен амандасады.
Сынып сабаққа дайын, кезекшілік атқарылды, мұғалім мен оқушының арасында ынтымақтастық қарым-қатынасы орнайды.
ІІ.Жаңа материалды меңгертуге даярлық.
Қызығушылықты ояту, сұрақтар қою:
— Берілген суреттерде бейнеленген жағдаяттар бойынша өз іс-әрекетіңізді сипаттаңыз.
Қойылған сұраққа өз ойын айту, жауап беру.
1. Берілген жағдаяттарды шешеді, жағдаят бойынша өз іс-әрекетін, реаксиясын сипаттайды.
Студенттер темперамент типтері бейнеленген жағдаяттармен таныса отырып, берілген жағдаяттарды шешу арқылы өзінің темперамент типін анықтайды, темпераменттің жүйке жүйесiнiң тума қасиеттерiнен, туындайтын адамның жеке өзгешелiктерiнiң бiрi екендігін ұғынады.
ІІI. Жаңа материалды хабарлау
Сабақтың жоспары:
Темперамент туралы жалпы түсінік.
Темперамент туралы ғалымдардың ой — пікірлері
Темпераменттердің психологиялық сипаттамасы.
Темпераменттерді тәрбиелеу мәселесі.
Мағынаны тану
Темперамент (лат. temperamentum — бөліктердің қажетті арасалмағы) — дегеніміз адамның психикалық іс-әрекетінің динамикасын сипаттайтын тұрақты жеке ерекшеліктердің: психикалық процестер мен күйлер ағысы қарқындығының, жылдамдығының, ырғағының — жиынтығы. Темперамент дегеніміз психикалық процестердің өтуінің динамикалық ерекшеліктерін және адам мінез-құлқын,олардың күшін,жылдамдығын,пайда болуын,тоқталуы мен өзгерісін сипаттайтын қасиеттер жиынтығы. Темпераменттер төрт түрлі сұйықтық заттарға байланысты:
денені жылытатын – қан,
салқындататын – шырын,
құрғататын – бауырдағы өт
дымқылдық беретін қара өт (талақ).
Гиппократ пен И.П.Павлов бойынша темперамент типтері
Темпераменттердің түрлері (Гиппократ бойынша)
Жүйке жүйесінің типтері (И.П.Павлов бойынша)
Жүйке процестерінің (қозу, тежелу) қасиеттері
Күші
Тепе –
теңдігі
Қозғалғыштығы
Холерик
Сангвиник
Флегматик
Меланхолик
Ұстамсыз тип
Ширақ тип
Баяу тип
Әлсіз тип
Күшті
Күшті
Күшті
Әлсіз
Тең емес (қозуы тежелуінен басым)
Тепе – тең
Тепе – тең
Қозғалғыш
Баяу
Э.Кречмер дене бітімінің төрт типін ажыратты.
Тапсырма №1: Көп нүктенің орнына жаңа материал бойынша танысқан ұғымдарды жазуға тапсырма береді.
Тапсырма № 2:
“Темперамент типтерін түспен байланыстырыңыз?”
“Темперамент типінің бет әлпетін суреттіңіз?”
Тапсырма №3: Жаңа тақырып бойынша танысқан ұғымдарды өткен материалмен байланыстырып, жұп ұғымдардың арақатынасын анықтауға тапсырма береді.
Тапсырма №4: Темперамент типтеріне келтірілген сипаттамаларды оқып, бейнеленген іс-әрекетіне қарап, сәйкесін табуға тапсырма береді.
Тапсырма №: 5 Темперамент типтерінің жағымды және жағымсыз сапаларын кестеге толтыруға тапсырма береді.
Тапсырма №6: Берілген жағдаяттарды әр түрлі темперамент типіндегі адам кейпінде сомдап, іс-әрекетін көрініс түрінде көрсетуге тапсырма береді.
Студенттер темперамент жөніндегі ақпаратпен танысып, өз ойларын ортаға салады. Қосымша мәліметтер алады, білімдерін толықтырады.
Тақырып бойынша мәліметтерді дәптерлеріне түсіріп отырады.
Темперамент – жүйке жүйесінің тума қасиеттерінен туындайтын адамның жеке өзгешеліктерінің бірі.
Темперамент – организмнің физиологиялық өзгешеліктерімен, әсіресе, жоғары жүйке қызметінің тума қасиеттерімен шарттас психикалық құбылыс.
Төрт түрлі сұйықтықтың араласуының пропорциясын грекше “красис” деп атаған, ал латын тілінде бұл терминді темпераментум деп атап кеткен.
Зерттеген ғалымдар: Гиппократ, Гален, Кант, Гейне, Зеланд, Лесгафт, Павлов, Теплов.
Темперамент типтері:
Холерик – ұшып -қонып тұратын, күйгелек, тынымсыз, шамданғыш, көңіл-күйі жиі өзгеретін, қарым-қатынаста аумалы төкпелі, тұрақсыз, соқпа мінезді, белсенді, пысық, бірақ бейқам, ашуланшақ бала.
Сангвиник – ашық, көпшіл, сөзшең, кісіге қайырымды, оптимист, өмір сүйгіш, көтеріңкі, көңілді, басшылыққа, жетекшілікке құштар.
Флегматик — өте сақ, ұяң, байсалды, жұртқа жақсылық тілейтін сенімді, тұрақты, бірқалыпты.
Меланхолик – сәл нәрсеге ренжиді,өкпелегіш, пессимист, тұйық, сөзге сараң, аса баяу қозғалатын жай басар.
Темпераменттің конституционалдық негізін салғандар: Кречмер, Шелдон. Бұл теорияға сәйкес адамдардың темпераменті дене бітіміндегі айырмашылықтармен анықталады. Осыған байланысты дене бітімінің төрт типін Кречмер ажыратты.
Лептосоматик — нәзік дене құрылысымен, биік бойымен, тар иықтылығымен, қол аяғының ұзындығымен және жүдеулігімен ерекшеленеді.
Пикник — өте толық келген, орта және шағын бойымен, қысқа мойнымен және дөңгелек басымен ерекшеленеді.
Атлетик — күшті дамыған бұлшықетімен, мықты дене бітімімен, ұзын не орта бойымен, кең иықты және тар жамбасымен ерекшеленеді.
Диспластик — дене бітімі ешқандай түрсіз, дұрыс емес дене құрылысымен ерекшеленетін адамдар.
Көп нүктенің орнын тиісті сөздермен толтырады.
Темперамент жүйке жүйесінің тума сапаларынан туындайтын адамның жеке ерекшеліктері.
Темперамент жөніндегі физиологиялық ілім Гиппократтан бастау алады, ол темперамент типінің 4 типін: холерик, сангвиник, флегматик, меланхолик бөліп көрсетті.
Студенттер холерикті – қызыл
Сангвиник – сары
Флегматик – жасыл
Меланхолик — көк түспен байланыстырады.
Студенттер темперамент типтерін суреттейді.Әр темперамент өкілінің көңіл – күйін бейнелейді.
Жұп түсініктердің арақатынастарын ажыратады, өз пікірлерін дәлелдейді.
1. а) психика — в) темперамент; (3)
2. а) темперамент — в) мінез; (2)
3. а) темперамент — в) эмоция; (5)
4. а) қозғалыс сферасы — в) темперамент; (4)
5. а) темперамент — в) экстраверсия; (3)
6. а) темперамент — в) жүйке жүйесінің күші; (3)
7. а) сангвиник — в) холерик. (1)
Темперамент типтеріне келтірілген сипаттамаларды оқып, сәйкесін табады.
№3 тапсырманың жауаптары:
Самал 2-сынып оқушысы. Ойында белсенді, көбіне әскери ойындарды ойнағанды ұнатады. Өте қозғалғыш. Елгезек. Тіл алғыш. Жан-жағына жалтақтап отырады. Қолы тыным таппайды.Түрлі әсерлерге тез беріледі. Сөзінде селқостық бар. (холерик)
2. Жібек 1-сынып оқушысы. Өте сезімтал, әсерленгіш,сәл нәрсеге қиналып, көзіне жас алып жылайды. Бірде ол сөмексінен кітабы табылмағанына да жылады.Тез өкпелегіш, өкпесін көпке сақтайды.
Балалар арсында енжар. (меланхолик)
3. Айбек 4-сынып оқушысы. Өте қозғалғыш, әуесқой, бәрін біліп алуға тырысады. Ақыл-ой әрекеті белсенді жүріп отырады. Мұғалімге сұрақ көп қояды. Тәрбиелеуге оңтайлы, өмірге икемді. (сангвиник)
4. Олжас 3-сынып оқушысы. Сабақта тыныш отырады, жанындағы балаларды мазаламайды. Мәселені тез шешуге асықпайды, дауыс екпіні баяу. Өте ұстамды, кез-келген нәрсеге сезімін білдірмейді.
(флегматик)
1 суретте –флегматик, 2- меланхолик, 3-холерик, 4- сангвиник
Топ студенттері өздеріне берілген тапсырма бойынша мәтінге шолу жасайды. Әр топ беттерімен жұмыстанып, бірігіп ақылдасады.
Темперамент типтері
Жағымды сапалар
Жағымсыз сапалар
Сангвиник
өмірсүйгіш, алғыр, қарым-қатынасшыл, әуесқой
Менменшіл,
сенімді, жеңілтектік,
шектен тыс
қарым-қатынасшыл,
Холерик
әуесқойлық, белсенділік, қайсарлық, алғыр
Қозғыш, агрессивті,
кикілжіңге тез түскіш,
шыдамсыз
Флегматик
ұстамды, тұрақты, шыдамды, сенімді
Баяу,
немқұрайлылық,
Меланхолик
Мейірімді,мейірбан, жанашырлық сезімі жоғары
жұмысқа қабілеттілігі
төмен, тұйық, ұялшақ
Студенттер өздеріне берілген жағдаяттарды шешіп, темперамент типінің ерекшеліктеріне сәйкес жауаптарын топқа жариялайды.
1 жаяғдаят:
Холерик тобы: Орта жастағы әйел адамға кезекте тұрғанын айтып, ашуланып, агрессивті түрде кабинетке кіруіне өз наразылығын білдіреді.
Сангвиник тобы: Орта жастағы әйел адамға кезекте тұрғанын айтып, кабинетке кіруіне еш наразылық білдірмей, сөйлесіп кетеді.
Флегматик тобы: Орта жастағы әйел адамның кезектен тыс кабинетке кіргеніне еш ашусыз, байсалды түрде жауап қайтарады.
Меланхолик тобы: Орта жастағы әйел адамның кезектен тыс кабинетке кіріп кеткеніне уайымдап, жылап жібереді.
Айтылған ақпаратттарды мұқият тыңдау арқылы өзіндік пікір қалыптастырады. Өз білімдерін толықтырады. Өз ойларын талдап түсіндіруге мүмкіндік алады.
Темперамент – жүйке жүйесінің тума қасиеттерінен туындайтын адамның жеке өзгешеліктерінің бірі екендігін; оны Гиппократ, Гален, Кант, Гейне, Зеланд, Лесгафт, Павлов, Теплов секілді ғалымдар зерттегендігін біледі. Төрт түрлі сұйықтықтың араласуының пропорциясын грекше “красис” деп, ал латын тілінде бұл терминді темпераментум деп атайтынын біледі.
Темпераменттер төрт түрлі сұйықтық заттарға байланысты болатындығын: денені жылытатын – қан, салқындататын – шырын, құрғататын – бауырдағы өт, дымқылдық беретін қара өт болатындығын біледі. Темпераменттің 4 типі болатындығын, әрбір темперамент типіне тән қасиеттер мен сапаларды біледі, олардың жағымды және жағымсыз тұстарымен танысады.
И.П.Павлов бойынша холерик темпераменті жүйке жүйесінің күші бойынша күшті, тепе-теңдігі бойынша тежелуінен қозуы басым, қозғалғыш болып келетіндігін; сангвиник темпераменті жүйке жүйесінің күші бойынша күшті, тепе-теңдігі бойынша тежелуі мен қозуы тепе-тең, қозғалғыш болып келетіндігін, флегматик темпераменті жүйке жүйесінің күші бойынша күшті, тепе-теңдігі бойынша тежелуі мен қозуы тең, баяу болып келетіндігін, меланхолик темпераменті жүйке жүйесінің күші бойынша әлсіз болып келетіндігін ұғынады.
Темпераментті дене бітіміне байланысты лептосоматик — нәзік дене құрылысымен, пикник — өте толық келген, орта және шағын бойымен, атлетик — күшті дамыған бұлшықетімен, мықты дене бітімімен, ұзын не орта бойымен, диспластик — дене бітімі ешқандай түрсіз, дұрыс емес дене құрылысымен ерекшеленетіндігін ұғынады.
Жаңа материал бойынша танысқан алғашқы ұғым – темпераменттің анықтамасын, темперамент жөніндегі физиологиялық ілім Гиппократтан бастау алатындығын, Гиппократ темперамент типін 4-ке: холерик, сангвиник, флегматик, меланхолик типтеріне бөліп, тақырыптың негізгі тұстарын есіне түсіреді.
Тапсырма орындауда темперамент өкілдерінің мінез – құлқын, өмірдегі көзқарастарын түспен байланыстыру арқылы ақпарат алады. Өйткені қызыл түс – белсенділік, энергиясы мол; сары түс – жайдарлы мінезді, ақ көңілділікті; жасыл түс – сабырлы, байыптылықты; көк түс – байсалды, сезімталдылықты білдіреді.
Темперамент типтерінің
күнделікті көңіл – күйін суреттеу арқылы, бет әлпеттің де адам өміріндегі маңыздылығын меңгереді.
Дәріс мәтініне шолу жасау арқылы өз беттерімен жұмыс жасау дағдысын меңгереді. Оқылған материалды қорытып, жұп түсініктерді саралайды, ұғымдардың арақатынасын ажыратып, пікірін дәлелдейді, топ алдында темперамент түсінігін психика, мінез, эмоция, қозғалыс сферасы, экстраверсия, жүйке жүйесінің күші ұғымдарымен байланыстырып, арақатынасын анықтайды. Өз ойын айтуға дағдыланады, топ болып жұмыстануға, өз ойын жеткізуге студенттерді баулиды.
Студенттер салыстыру арқылы білімдерін толықтырады. Өткен білімдерін қайта жаңғыртып, ерекшеліктер мен ұқсастықтарды табуға талпынады. Ойлау жүйесін іске қосады.
Самалдың ойында белсенді, өте қозғалғыш, елгезек, тіл алғыш, түрлі әсерлерге тез берілгіш болғандығынан оның холерик екенін; Жібектің өте сезімтал, әсерленгіш, сәл нәрсеге қиналып, көзіне жас алып жылайтындығынан оның меланхолик екендігін; Айбектің өте қозғалғыш, әуесқой, бәрін біліп алуға тырысады, тәрбиелеуге оңтайлы, өмірге икемділігінен оның сангвиник екендігін; Олжастың сабақта тыныш отыратындығынан, мәселені тез шешуге асықпайтындығынан, дауыс екпіні баяу, өте ұстамды, кез-келген нәрсеге сезімін білдірмейтіндігінен оның флегматик екендігін ұғынады.
Темперамент типтерінің ерекшеліктерін жетік түсінеді.
Әрбір темперамент типіне шолу жасайды, сангвиник типінің жағымды сапаларына өмірсүйгіш, алғыр, қарым-қатынасшыл, әуесқойсапалары, ал жағымсыз сапаларына менменшіл, сенімді, жеңілтектік, шектен тыс қарым-қатынасшыл сапалары жататынын; холерик типінің жағымды сапаларына әуесқойлық, белсенділік, қайсарлық, алғыр сапалары, ал жағымсыз сапаларына қозғыш, агрессивті, кикілжіңге тез түскіш, шыдамсыз сапалары жататынын; флегматик типінің жағымды сапаларына ұстамды, тұрақты, шыдамды, сенімді сапалары, ал жағымсыз сапаларына баяу, немқұрайлылық сапалары жататынын, меланхолик типінің жағымды сапаларына мейірімді, мейірбан, жанашырлық сезімі жоғары сапалары, ал жағымсыз сапаларына жұмысқа қабілеттілігі төмен, тұйық, ұялшақ сапалары жататындығын біледі.
Көріністі орындау арқылы темперамент жайлы білімдерін толықтырады, темпераменттің холерик, сангвиник, флегматик, меланхолик типтерінің ерекшеліктерін визуальды түрде есте сақтайды. Әр темперамент типтерінің ерекшелігін ескеріп, көріністі сомдайды. Актерлік шеберліктерін шыңдауға үйренеді.
IV. Жаңа білімді бекіту
Ой қозғау.
Бүгінгі сабақты қорытындылау үшін топ студенттеріне жаңа тақырып туралы білімдерін тексеру мақсатында тест сұрақтары беріледі.
1. Жеке адамның қалыптасуына биологиялық негіз болып не табылады?
A) ойлау B) қабілет C) ақыл-ой D) нышандар
E) темперамент
2. Темперамент туралы алғаш ой-пікірін айтқан ғалым:
A) Гален B) Гиппократ C) Платон D) Аристотель E) Сократ
3. Ширақ, нерв жүйесі күшті, қозуы мен тежелуі тең, қозғалғыш тип темпераменті:
A) холерик B) флегматик C) меланхолик D) сангвиник
E) дұрыс жауабы жоқ
4. Адамның жаңа жағдайларға тез үйренісуде көрінетін темпераментік қасиеті:
A) эмоционалдық қозу B) сензитивтік C) икемділігі (пластичность) D) реактивтілік E) экстравертивтік
5. Қандай психологиялық типке экстроверсия қасиеті тән:
A) апатиялық тип B) холерик C) флегматик D) меланхолик
E) сангвиник
6. Адамның жеке қасиетінің динамикалық сипаты болып табылатын:
A) темперамент B) мінез C) қабілет D) бағыт E) нышан
7. Төменде көрсетілген бейімдердің қайсысы флегматикке тән:
A) қорқу реакциясы B) жағымды эмоцияға бейім
C) ашулануға бейім D) тез қозушылық
E) қалыпты эмоционалдық қабылдауға бейім
8. Байсалды, ұстамды, еңбекқор, қызмет етуде сабырлы және төзімді, қозу мен тежелуі бір-біріне тең, баяу қозғалғыш қасиеттері қай тип темпераментіне тән:
A) сангвиник B) холерик C) флегматик D) меланхолик
E) дұрыс жауабы жоқ
9. Темпераменттің санын 13-ке жеткізген қай дәрігер?
А) Гален В)Кант С)Гейне D)Павлов Е)Гипократ
10.
Темперамент бұл:
A) жалпылама шындық бейнесімен оның мәндік байланысы
B) адамға тән табиғи мінез-құлық ерекшелігі
C) адамды іс-әрекетке итермелейді
D) адамның өмірлік әсер етудің және адамның шындыққа қарым- қатынасының тәрбиесі
E) дұрыс жауап жоқ
Өзіңді 3 баллдық шкала бойынша келесі критерийлермен бағалау «Рефлексияны» толтыру ұсынылады.
Сабақ барысында алған білімдерін пайдаланып, тест сұрақтарына жауап береді.
Жауаптары:
Е
В
D
Е
Е
А
Е
С
А
10) D
Студенттер рефлексияға 3 баллдық шкала бойынша келесі критерийлермен бағалап жауап береді.
Мен «темперамент» анықтамасын құрастырып айта аламын
Мен әрбір темперамент типіне сипаттама бере аламын
Оқу процесінде темпераментті ескеретін ұсыныстарды құра аламын
Мен қарым-қатынаста темпераменттің ерекшеліктерін ескере аламын
Мен сабаққа белсенді қатыстым.
Соңында ұпай сандарын есептейді.
Студенттерде темперамент, оның типтерінің психологиялық сипаттамасы және ерекшеліктері жайлы теориялық білім қалыптасып, ой тереңдетіледі.
Сабақта алған білімдерін жинаған ұпай саны бойынша өз деңгейлерін біледі.
ҮІ. Бағалау. Қорытындылау
Оқытушының бағалауы. Студенттер бүгінгі сабаққа қатысулары бойынша бағаланады
Өз әрекетін өзін — өзі бағалауы арқылы бағаланады.
Өздерінің және өзге студенттердің іс — әрекеттерінің күшті және әлсіз жақтарын көрсетеді, өз қызметіндегі қызығушылығын анықтайды.
ҮІІ. Үйге тапсырма
Темперамент және оның типтерін ерекшеліктері туралы білімдерін толықтырып, жаңа ақпарат көздерімен танысу, қосымша материалдар жинақтау.
Студенттер бүгінгі сабақ материалымен толықтай танысады және қосымша ақпарат көздерінен, психологиялық оқулықтардан ақпараттар жинайды.
Басқа психологиялық әдебиеттер, қосымша ақпарат көздері бойынша қосымша ақпаратпен танысады.
психологиядан тест жауаптарымен, тест психология жауабымен, психология тест
Психология пәні бойынша тест сұрақтары жауабымен. Темперамент795. Жеке адамның әлеуметтік тұлға ретінде қалыптасуының биологиялық негізін танытатн психологиялық қасиет
А) мінез
В) қабілет
С) сезім
*D) темперамент
E) ерік
796. Сипатын тікелей темпераменттен көрінетін адам қасиеті
*А) әрекет — қимыл
В) сана
С) мінез
D) сезім
E) қабілет
797. Темпераменттік қасиеттер басқа психикалық құбылыстарға қарағанда
*А) тұрақтанған
В) ауыспалы
С) динамикалы
D) өзгермелі
E) икемдескіш
798. Темпераменттің әрқилы қасиеттерінің бір — бірімен байланысы
А) кездейсоқ
*В) заңдылықты
С) танымға келмейді
D) абстракт
E) жанама
799. Темперамент мәнін ашар анықтауыш
А) объекттер арасындағы қатынастарды бейнелейтін белгілер
В) объекттің санады тұтас түрде бейнелеуі
С) жанам бейнелеуге бағытталған таным әрекеті
*D) психикалық әрекет динамикасының айқындайтын әрекеті
E) адамның өз қылығын қолдап, реттей білу қасиеті
800.
Темпераменттер жөніндегі ғылымның іргетасын қалаған ежелгі грек дәрігеріА) Гален
*В) Гиппократ
С) Фалес
D) Аристотель
E) Солон
801. Гален белгіленген темперамент атауларына қатысы жоқ психологиялық термин
*А) астеник
В) флегматик
С) холерик
D) сангвиник
E) меланхолик
802. Негізіне қан сұйықтығы алынған темперамент атауы
А) пикник
В) холерик
*С) сангвиник
D) меланхолик
E) флегматик
803. Темпераментті адамның дене құрылымына байланыстыруды негізге алған конституциялық типология теориясының
А) Шелдон
*В) Кречмер
С) Стреляу
D) Павлов
E) Теплов В
804. Дене мүшелерінің сырттай өлшемдеріне байланысты анықталған психикалық типтер саны А) 2
В) 3
*С) 4
D) 5
E) 6
805. Бойы сидыйған, нәзік денелі, тар иықты адамдарды біріктіретін психологиялық тип тобы:
А) лептосоматик
В) пикник
С) атлетик
D) диспластик
*E) астеник
806. Диспластик адамдар қисыны
А) нәзік денелі
В) мығым, семізшең
С) бұлшық етті, кең иықты
*D) дене бітімі қисынсыз
E) қара қайысы шыққан
807. Дене құрылымы типтеріне орай анықталған темпераменттер түрінің саны
А) 2
В) 5
*С) 3
D) 4
E) 6
808. Конституциялық типология бойынша шизотомик темпераментіне жататын адам сипаты
А) денесі мығым, ойлауы шабан
*В) денесі нәзік, икемі жоқ
С) семізшең тіл табысқыш
D) қапсағай, дүлей
E) дене мүшелері қисынсыз
809. Домаланған денелі, көзқарастары шындықтан ауытқымайтын адамды қамтыған конституциялық тип:
А) шизатомик
В) иксотомик
*С) циплотомик
D) астеник
E) флегматик
810. 40 жылдарда АҚШ — та Кречмер теориясына эмбриологиялық белгілер идеясын қосып, темперамент зерттеулерін одан әрі байыта түскен ғалым
А) Стреляу
*В) Шелдон
С) Гален
D) Вилюнас
E) Бюлер
811. Темперамент табиғатны түсінудіруде Стреляу атаған Кречмер — Шелдон теориясыны кемшілігі
А) адамның дене құрылымын тану
В) нәсілдікке негізделу
С) эмбриологиялық белгілерді арқау ету
*D) әлеуметтік жағдайлады арқау ету
E) физиологиялық болмысты ескеру
812. Темперамент түрлерінің көрінуі жүйкеде қалыптасатын тұрақты қозу мен тежелу процестеріне байланыстылығын дәлелдеген ғалым
А) Сеченов
*В) Павлов
С) теплов
D) Необылицын
E) Рубинштейн
813. Жүйке жүйесіндегі күшті әсерлерді басып, сөну және біріктіру шартты реакцияларн іске асыратын процесс
А) қозу
*В) тежелу
С) тепе — теңдік
D) қозғалмалылық
E) селқостық
814. Жүйке процесі қозғалмалылығының мәні
А) белгілі мерзімде әсерді сақтау
В) қозу мен тежелу бірдейлілігі
*С) жүйке поцестерінің өзара ауысуы
D) жүйке процесінің инерттігі
E) тундау және сөну шапшаңдығы
815. Темперамент түрлерін анықтауда Павлов негізге алған фактор
А) дене сұйықтықтары
В) дене құрылымы
*С) жүйке процестері
D) эмбриологиялық белгілер
E) физиологиялық болмыс
816. Күшті, қозу басым темпераменті
А) сангвиник
В) флегматик
*С) холерик
D) меланхолик
E) пикник
817. Сангвиник темпераментінің жүйкелік сипаты
А) әлсіз тип
В) күшті, қозуы басым
С) күшті, қозуы мен тежелу теңдей, салғырт
*D) күшті, қозуы мен тежелу теңдей, қозғалмалы
E) флегматик типпен бірдей
818. Адам жүйке жүйесінің типі
А) тәрбиеден
В) қоршаған ортадан
*С) тума беріледі
D) тарихи категория
E) әлеуметтік туынды
819. Павловтың жүйке поцестері теориясына қосымша жүйке лобильдігі мен динамикалылығы қасиеттерін ашқан ғалымдар:
А) Лурия, Узнадзе
В) Выготский, Беспалько
С) Сеченов, Рубинштейн
D) Эльконин, Занков
*E) Теплов, Необылицын
820. Жүйке процесінің туындау және сөйлеу шапшаңдығында көрінетін физиологиялық құбылыс
А) динамикалық
*В) лабильдік
С) рефлекстік
D) перцептивтік
E) интроспектік
821. Жүйке жүйесінің динамикалылығының мәні
А) әлсіздік көрсеткіші
В) қоздырғыш қарқыны
*С) рефлекс түзілу жылдамдығы
D) тежегіштер деңгейі
E) рефлекс байланысы
822. Нақты жүйкелік темперамент типі
А) баршаға тән
В) ұжымдық қасиет
*С) дара психологиялық қасиет
D) ұлыс болмысынан көрінеді
E) нақты халыққа тән
823. Темперамент типінің нақты көрінісі
А) ниетте
В) әрекетте
С) интеллектте
D) тілдесуде
*E) бәрінде де
824. Адамды реакцияға келтіретін сыртқы әсер күштің ең төменгі деңгейі мен шапшаңдығы
*А) сензитивтік
В) реактивтік
С) лабильдік
D) динамикалық
E) активтік
825. Темпераментке байланысты реактивтік мәні
А) сыртқы әсер деңгейі
*В) ырықсыз әрекет дәрежесі
С) ықпал жасау қарқындығы
D) сыртқы әсерлерге үйренісуі
E) әсер жауабының туындау жылдамдығы
826. Адамның сыртқы әсерлерге үйренісе алуы
А) сезімталдық
В) шапшаңдық
*С) икемділік
D) қызбалық
E) қарқындылық
827. Санадағы бейне, елес пен ойлар туындауына себепші жағдай
*А) интроветтік
В) экстроверттік
С) лобильдік
D) динамикалық
E) стереотиптік
828. Көпшіл, ым — ишарасы мен қозғалысы мәнерлі, шапшаң адам темпераменті
А) холерик
*В) сангвиник
С) флегматик
D) меланхолик
E) пикник
829. Холерик адам қасиеттері
*А) белсенділігі басым, ұстамсыз, қызба
В) ырықсыз әрекеттеріне тоқтам бере алады
С) әрекеті енжар, бірақ өте қуатты, іскер
D) сезімтал, әрекетшеңдігі кең
E) көңілді, әрекетшең
830. Екеуі де бірдей, әлсіз типке жататын типке жататын темпераменттер
А) холерик меланхолик
В) сангвиник флегматик
*С) флегматик меланхолик
D) меланхолик холерик
E) сангвиник холерик С
831. Екеуі де экстроверттік сипатқа ие темпераменттер
А) меланхолик сангвиник
В) сангвиник флегматик
С) меланхолик холерик
*D) сангвиник холерик
E) флегматик холерик
832. Қалыпты жағдайда соңғы өнім нәтижесіне ықпал етуші психикалық фактор
А) сана
*В) қабілет
С) темперамент
D) сезім
E) түйсік
833. Еңбек әрекеті тәсілдері өзгеруге ықпал етуші тума психикалық қасиеті
А) нәсілдік
В) генотип
*С) темперамент
D) шабыт
E) дарын
834. Темпераментке орай адам таңдауына түсетін әрекет элементі
А) мақсат қою
В) нәтиже
С) жоспарлау
*D) орындау жолдары
E) реттеу
835. Жағдайға орай, жауап — әрекетке келудің әлеуметтік себебі
А) тума темперамент
В) нышан
С) шабыт
D) жүйке құрылымы
*E) тәжірибе
836. Аса күрделі қызметтерді (гимнастика, ұшқыш, күйші) игеруде басты назарға алынатын ықпал
А) оқу
В) тәрбие
С) қоршаған орта
*D) темперамент бітістері
E) мінез
837. Объекттер тез ауысатын, тілдесу қажеті көп жерде пайдалы өнімге бейім адам типі
А) флегматик
В) холерик
*С) сангвиник
D) астеник
E) меланхолик
838. Қайталануы көп, жалықтыратын, қарапайым істерді атқаруға бейім тип
А) флегматик
В) холерик
С) сангвиник
*D) меланхолик
E) атлетик
839. Қызмет бабы мен әрекеттері шектелген, еркін қимылға мүмкіндік жоқ жерде шдауы мүмкін емес типі
*А) холерик
В) флегматик
С) сангвиник
D) пикник
E) меланхолик
840. Оқу істері мейлінше жиі бақылануы тиіс, шәкірт типі
А) сангвиник
*В) холерик
С) меланхолик
D) астеник
E) флегматик
841. Сангвиник оқушыға сай әрекет сипаты
*А) ұдайы саналы белсенділік
В) ұстамсыз қызбалық
С) байсалдылық
D) енжар қимыл
E) дүлейлік
842. Тұрақты, бір тәртіппен орындалатын қызметтерде тиімді темперамент типі
А) холерик
В) сангвиник
*С) флегматик
D) иксотимик
E) меланхолик
843. Меланхоликтің сезімдік сипаты
А) белсенді
*В) өкпешіл
С) байсалды
D) дүлей
E) көпшіл
844. Үздіксіз жаңа, қызғылықты, зейін тоқтатып, белгілі күш жұмсауды талап еткен істерде тиімді темперамент
А) флегматик
В) холерик
*С) сангвиник
D) атлетик
E) меланхолик
845. психикалық процестер арасында тікелей темпераментке байланысты қасиет
А) ұғу
*В) еске түсіру
С) түсіну
D) қабылдау
E) ойлау
Психология пәні бойынша тест сұрақтары, толық нұсқаны қарау
Темперамент түрлері туралы қазақша реферат
Темперамент түрлері туралы қазақша реферат
Темперамент–бұл адамның психикалық әрекетініңдинамикасын айқындайтын дара қасиеттерінің жиынтығы.Ал қасиеттер іс-әрекеттің барша түрінде мазмұн, мақсат, сеп–түрткілерге тәуелсіз, бірдей сипатта көрініс береді, ересек шақта да өзгеріссіз тұрақталады. Психикалық қасиеттер өзара байланысқа келумен белгілі темперамент типіне негіз болады. Темперамент типінің нақты көрінісі сан алуан. Олар тек сырттай әрекет–қылықта ғана емес, сонымен бірге барлық психикалық құбылыстар да: сезімде, ниет пен әрекетте, ақыл–ой жұмысында, тілдесу ерекшеліктерінде және т.б.–байқалады.
Қазіргі кезеңде психология ғылымы белгілі жүйеде темперамент типтерінің бәріне толық психологиялық сипаттама беруге негіз боларлықтай деректер топтаған. Алайда, дәстүрлі қабылданған темпераменттің төрт (санвиник, холерик, флегматик, меланхолик) түрінің психологиялық сипатын түзу үшін көбіне төмендегі аталған негізгі темперамент қасиеттері қолдануда:
Сезімталдық (сензитивность)–адамның қандай да психикалық жауап әрекетінің (реакция) пайда болуына себепші сыртқы әсер күшінің ең төменгі деңгейі мен сол жауап-әрекеттің туындау шапшаңдығы.
Жауап-әрекетке келу (реактивность)–бірдей ықпалды сыртқы не ішкі әсерлерге болған ырықсыз жауап-әрекет дәрежесі.
Белсенділік (активность)–мақсатқа жетуде адамның қоршаған дүниеге ықпал жасау және кедергілерді жеңу үшін жұмсалған әрекет–қылығының қарқындылығы (табандылық, зейін қою, бағдар таңдау және т.б.).
Жауап-әрекетке келу мен белсенділік қатынасы–адам іс-әрекетінің өзін пайда еткен себепке қаншалықты тәуелді екенін білдіруі: кездейсоқ сыртқы немесе ішкі жағдайлар (көңіл–күйден, кездейсоқ оқиғалардан), болмаса ниет, мақсат, талғам және тағы басқалардан.
Икемділік (пластичность)–адамның сыртқы әсерлер мен өзгерген жағдайларға қаншалықты жеңіл әрі жылдам үйренісе алуы немесе жаңа жағдайға салғырт (инертно), тіпті жат қылық көрсетуі.
Жауап-әрекет қарқыны-әрқилы психикалық әрекетер мен процестер, ым –ишара қозғалыстары мен ой білдіру шапшаңдығы.
Экстраверсия, интраверсия–адамның жауап әрекеті мен іс қимылына себепші жағдайлар–нақты мезеттегі сыртқы сезімдер (экстраверт) немесе–өткен мен болашаққа байланысты санадағы бейне, елес пен ойлар (интроверт).
Сезімдік қызбалық (эмоциональная возбудимость)–эмоционалдық жауап болуы үшін қажет ең төменгі әсердің шамасы мен оның туындау жылдамдығы.
Аталған қасиеттерді ескерумен қазіргі заман психологиясында темпераменттің барша ғылыми қауым қабылдаған төрт типінің сипаттамасы төмендегіше:
Сангвиник.Жоғары дәрежелі әрекетшең адам, дегенмен, бұл әрекетшеңдік оның белсенділік қасиетіне сай, қозу мен тежелуі тепе–тең. Назарын тартқанның бәріне араласа кетеді, ым–ишарасы мен қозғалыс қимылдары мәнерлі, шапшаң. Cәл нәрседен, қарқылдап күледі, болмашы себептен көңілі қалып, мұңаяды. Бет–жүзінен көңіл–күйі, заттар мен адамдарға болған қатынасы білініп тұрады. Сезімталдығы өте жоғары, сондықтан ол иншама әсері болмаған дыбыстар мен жарыққа елеңдей бермейді. Мұндай адам көтеріңкі белсенділікке ие, жұмыс қабілеті мен қуатының жоғары болуынан жаңа іске қаймықпай кіріседі, ұзақ уақыт талып –шаршамастан қызметін жалғастыра алады. Зейінін таңдаған объектіне тез шоғырландырады, тәртіпті, қажет болса, өзінің ырықсыз әрекеттері мен сезімдеріне тоқтау, тиым бере алады. Әрекеті жедел, ақылы–ойы икемді, тапқыр, сөйлеу қарқыны шап–шаң. Сезімдері, көңіл–күйі, қызығулары мен ниеттері өзгерген жағдайға байланысты жеңіл ауысып отырады. Сангвиник төңірегіндегілермен тіл табысқыш, жаңа талаптар мен жағдайларға икемшіл. Қиналмастан бір істен екіншісіне ауыса алады, қажет болса, қайта үйреніп, жаңа дағдыларды қабылдауға шебер. Әдетте, бұл типті адам өткені мен болашағын болжастыруда өзінің субъектив пайымдауларының жетегінде қалып қоймай, көбірек сыртқы әсерлерді объектив бағамдауға бейім, экстраверт.
Холерик.Сангвиник сияқты жай әсерлерге берілмейді, әрекетшең және белсенді. Бірақ холериктің әрекетшеңділігі белсенділіктен басымдау, сондықтан ол ұстамсыз, шыдамсыз, қызба. Сангвиникке қарағанда салғырттау, икемі керек. Осыдан–ниеттері мен қызығулары тұрақтылау, табанды, зейінін ауыстыруы қиындау, сезімі көбіне сырттай көрінеді, сондықтан–толық экстраверт.
Флегматик-әрекеті енжар, сезімталдығы мен көңіл шарпулары кем көріністі. Оны күлдіру де, мұңайту да оңай емес, төңіректің бәрі күлкіден жығылып жатқанда, ол міз–бақпас. Қай жағдайда да сабырлылығы мен байсалдылығын жоймайды. Ым–ишара жоқ, сөзі сылбыр, әрекеті жай. Жаңарған жағдайға икемделуі қиын, дағдылары мен әрекеттерін өзгертуі ауыр. Солай да болса, флегматик өте қуатты, жұмыстан шаршамайды. Шыдамды, ұстамды, сезімге берілмейді. Әдетте, жаңа адамдармен араласып кете бермейді, сырттай әсерге төзімді. Бар білгені ішінде–интраверт.
Меланхолик.Өте сезімтал, бірақ әрекетшеңдігі кем адам. Болшамы нәрседен көзіне жас үйіріліп, өкпелегіш, сырттай әсерді күйзеліспен қабылдайды. Ым–ишарасы жоқтың қасында, дауысы мен қозғалысы өте сылбыр. Әдетте, өзіне сенімсіз, үркек, болмашы қиындықтан шегінеді. Меланхоликтің жігері кем, тез шаршайды, қызметі болымсыз. Зейіні тұрақсыз, оның барша психикалық процестері әлсіз. Көпшілік меланхоликтердің өздерінің тұйықтығы мен адамдардан оқшаулануынан ішіне түйгені көп–толық интраверт.
Әр адамның темперамент типі тума екендігі қалқысыз дәлеледенген, ал қасиеттер түріне байланысты белгілі типтің ұйымдасу проблемасы-әлі ғылыми шешімін таппаған
Темперамент определяет ваш образ жизни — Тегеран Таймс
Иранско-исламская традиционная медицина подчеркивает характер каждого человека — или, если использовать персидский эквивалент «мизадж», как определяющий и ключевой фактор при выборе образа жизни.
В ирано-исламской традиционной медицине избыток или меньшее количество тепла и влажности определяют четыре основных темперамента: «теплый и влажный (сангвиник или дамавий )», «теплый и сухой (холерик или сафравий )», «холод». и Сухой (меланхолик или Саудавий ) »и« Холодный и влажный (флегматик или Балгами ) »соответственно.Термины в скобках относятся к четырем группам веществ в организме (называемых «юморами» или « Ахлат» ), включая кровь, желтую желчь, черную желчь и мокроту соответственно. Слова, написанные курсивом, показывают оригинальные персидские термины в древней литературе.
Поскольку у каждого человека свой характер, определяющий его отличительные физические и поведенческие характеристики, их образ жизни может соответственно отличаться друг от друга.
Не все могут есть одну и ту же еду или напитки, поскольку у них разный темперамент, который позволяет им есть или советует им сократить некоторые продукты питания, поэтому в ирано-исламской традиционной медицине нет единого рецепта для всех.
Не каждый может потреблять такое же количество воды, чая или молочных продуктов, как другие. Каждый человек должен соответствовать своему темпераменту, чтобы оставаться здоровым, и в этом сила ирано-исламской традиционной медицины.
Иранско-исламская традиционная медицина — это древняя парадигма персонализированной медицины и рецептов, которая индивидуализирует здравоохранение для каждого человека, и для сохранения здоровья все профилактические, диагностические и терапевтические вмешательства также должны быть индивидуализированы.
Советы по здоровью
Пищевые продукты с теплым мизаджем или согревающими характеристиками (либо в природе, например, со специями, либо после нагревания, как горячий чай или горячая вода) могут быть вредными для людей с теплым мизаджем, и они относительно более чувствительны к ним. Следовательно, таким людям лучше не есть большие количества продуктов с теплым Мизаджем и попытаться сбалансировать свой рацион, потребляя пищу с холодным Мизаджем или охлаждающими свойствами, чтобы добавить охлаждающий эффект на свои тела, чтобы сбалансировать его.
То же самое касается людей с холодным Мизаджем, которым лучше избегать употребления большого количества продуктов с охлаждающими свойствами (либо в природе, либо после охлаждения, например, ледяной водой). Людям с простудным Мизаджем не следует пить много воды, особенно в холодное время года, а когда они почувствуют жажду, им лучше не пить ледяную воду.
Люди с теплым мизаджем имеют более сильную пищеварительную систему и могут правильно переваривать тяжелую пищу, однако люди с холодным мизаджем, особенно когда их желудок также холодный, демонстрируют симптомы плохого пищеварения, и в результате они должны потреблять ограниченное количество пищи в соответствии с своему темпераменту и избегайте переедания.
В некоторых случаях у человека с теплым Мизаджем может развиться холодный и влажный желудок, поэтому ему также необходимо уменьшить потребление холодной пищи Мизадж.
В целом люди с мокрым и холодным или мокрым и теплым темпераментом с большей вероятностью наберут вес, поэтому переедание вредит их здоровью. Тем не менее переедать никому не рекомендуется.
Сейед Махди Миргазанфари, доктор медицины, имеет докторскую степень в области медицинской физиологии и является исследователем ирано-исламской традиционной медицины.Он также является доцентом Университета медицинских наук AJA, Тегеран.
MQ / MG
У всего есть темперамент: ароматы, климат
ТЕГЕРАН — Все, что существует в этом мире, включая животных, растения, цвета, предметы, климатические условия, места и т. Д., Имеет темперамент (Мизай).
Знание того, что помимо людей у всего остального есть темперамент, означает, что нужно обязательно относиться ко всему в соответствии со своим Мизаджем, чтобы оставаться здоровым.Другими словами, поддержание здоровья и поддержание уравновешенного темперамента во многом зависит от распознавания темперамента всех остальных окружающих и умиления с ними.
В последних двух статьях излагались темперамент органов тела, цвета, времена года, день и ночь. Ниже перечислены темпераменты вкусов, климат и психические состояния.
Ароматизаторы
Ароматизаторы обладают темпераментом и, соответственно, вызывают тепло, холод, сухость и влажность в теле.Можно просто выбрать мизадж для продукта питания или напитка, попробовав их в значительной степени.
Безвкусные продукты, также называемые водянистыми, бывают холодными и влажными. Каждый безвкусный пищевой продукт, такой как салат, молочные продукты, такие как йогурт или дуг (напиток на основе йогурта), а также цитрусовые, которые не слишком кислые или сладкие, являются холодными и влажными.
Кислый вкус холодный и сухой, а также вызывает сухость и холод в теле. Уксус, маринованные овощи и фрукты, консервированные в уксусе, кислые фрукты или кислые соки, верджук, карехкурут или черный каш (приготовленный из жидкого йогурта) — все холодные и сухие.
Соленые, горькие и пряные вкусы, которые обычно используются для придания пище особого вкуса, являются теплыми и сухими. Хотя острая пища теплее и суше, чем горькая и соленая соответственно.
Сладкий вкус — теплый и влажный, и большинство продуктов (включая основные и высококалорийные) относятся к этой группе, поэтому многие люди любят сладкие блюда и напитки.
С учетом сказанного, людям с холодным и сухим Мизаджем (меланхолическим темпераментом), которые обычно худощавы и не набирают много веса с темным цветом лица, грубой и сухой кожей, особенно осенью (холодный и сухой сезон) и в горных районах следует избегайте употребления кислых продуктов и напитков, иначе у них наиболее вероятно развитие таких состояний, как сухость кожи, депрессия и слабость.
То же самое касается людей с другим темпераментом, например, люди с теплым и влажным Мизадж (сангвинический темперамент) должны сократить количество сладких продуктов, люди с теплым и сухим Мизаджем (холерическим темпераментом) должны избегать употребления большого количества специй и соли, а люди при холодном и влажном Мизай (флегматичный темперамент) необходимо осторожно употреблять молочные продукты, воду и цитрусовые.
Климатические условия
Каждый климат имеет свой уникальный темперамент.В целом в полярных регионах горные районы со скалистыми ландшафтами и песчаными землями и северными ветрами холодные и сухие. Соленые болота и пустыни теплые и сухие. Прибрежные районы холодные и влажные, а тропики теплые и влажные.
В Иране южные, некоторые восточные и в основном центральные районы, которые получают больше всего солнечного света и низкой влажности, являются теплыми и сухими. Прибрежные районы на юге Ирана и северном Иране (только в жаркое время года) теплые и влажные. Западные и северо-западные районы, которые являются преимущественно горными, являются холодными и засушливыми, а прибрежные районы на севере Ирана (за исключением теплого времени года) холодные и влажные.
Ориентация дома, будь то южная или северная сторона или построенная под землей, определяет темперамент дома. Дома, выходящие на север (в Иране) с меньшим воздействием солнца, подземные дома или дома, построенные во влажных и влажных местах, холодные и влажные или холодные и сухие. Но дома, выходящие на юг, которые получают достаточно солнечного света и построены в теплых местах, обычно теплые и сухие.
Даже ветер может развить в местности характерный темперамент. Ветры, дующие с северных и северо-западных районов Ирана, прохладные и могут вызывать холодный темперамент, в то время как ветры, дующие с южных районов, теплые и развивают теплый и влажный характер в месте.Западные и восточные ветры умеренные и не сильно изменят темперамент, поэтому в Иране лучше, чтобы окна были на западной и восточной сторонах дома, чтобы дуть восточный и западный ветер.
Тип почвы также имеет значение. Участки с суглинистой и глинистой почвой, которые обладают большим потенциалом удержания воды, являются влажными, в то время как участки с известковой или песчаной почвой, состоящей из крупных частиц, которые не позволяют удерживать воду, являются теплыми и сухими.
Сейед Махди Миргазанфари, доктор медицины, имеет докторскую степень в области медицинской физиологии и является исследователем ирано-исламской традиционной медицины.Он также является доцентом Университета медицинских наук AJA, Тегеран.
MQ / MG
Как управлять разными личностями сотрудников
Кто знал, что знакомство с вашим сотрудником лучше, понимание и управление разными личностями в команде могло быть новым большим достижением для менеджеров по персоналу. Если подумать, это действительно довольно просто. Если вы хорошо знаете своего сотрудника, вы, очевидно, сможете лучше справляться с ним, лучше понять его поведение и максимально использовать его потенциал.Менеджер отдела кадров может начать с понимания различных типов личности, а затем разработать стратегии работы с ними.
1. Сангвиник:
Начнем с самого счастливого из типов личности. Сангвиники, как известно, очень энергичны, очень взволнованы и очень заинтересованы в том, чтобы оставаться в движении. Будучи наиболее общительными из всех, Сангвиники, как правило, заводят много друзей, и это происходит слишком быстро, но не на такой счастливой стороне; они склонны резко терять интерес.
Указатели для HR:
Обладая яркой индивидуальностью и высоким уровнем энергии, сангвиники отлично зарекомендовали себя в творческих профессиях; Менеджер по персоналу может использовать этих людей для выполнения задач, требующих большего творчества. Сангвиники любят приключения и риск, поэтому их можно использовать, например, в командировках, ориентированных на путешествия. Сангвиники, как правило, становятся сердцем толпы, что может сделать их хорошими лидерами и законодателями моды. Они также любят новое, и им можно поручить новые краткосрочные проекты или поручить им работать над изменением культуры труда.
Сангвиники ищут перемен, им легко скучно, они быстро теряют интерес и предпочитают двигаться вперед. Для HR-персонала будет непросто привлечь сангвиника к повышению интереса к его / ее работе. HR должен посоветовать менеджерам, в команде которых есть сангвиники, постоянно поддерживать их воодушевление, когда им поручают долгосрочные задачи. Не только это, задачи, которые включают в себя организацию, также могут быть сложными для Сангвиников. Следовательно, менеджерам необходимо время от времени проверять пульс, чтобы убедиться, что все в порядке.Сангвиники устанавливают очень высокую планку своих ожиданий и питаются постоянной любовью, привязанностью, вниманием и признательностью, поэтому им бывает трудно угодить. Однако, однажды вознагражденные и мотивированные признательностью, они готовы уйти.
2. Флегматик:
Люди с флегматической личностью, кажется, более медлительны. Обычно это интроверты с меньшей энергией и без энтузиазма к действию. Флегматики не любят конфликты и не спорят, что делает их великими миротворцами. Они также являются отличными наблюдателями, которые могут четко отличить хорошее от неправильного, но обычно не реагируют на это и ничего не говорят об этом.Они также очень лояльны к членам семьи, друзьям и даже коллегам по работе.
Указатели для HR:
У флегматиков доброе сердце, и они могут оказаться великими филантропами. Они лучше всего подходят для таких профессий, как консультирование, уход за детьми, уход за детьми или обучение. Они лояльны и не меняют работу. Они, как правило, преданы делу и им можно поручить долгосрочные проекты. Они могут хорошо справляться с административной работой.
HR должен помнить, что сделать флегматиков лидерами будет сложно, но не все это невозможно.Поскольку они избегают споров, флегматики склонны не обращать внимания на мелкие споры и позитивно двигать команду. Им нравится оставаться на одном месте, что делает их целенаправленными сотрудниками и легко может работать над долгосрочными проектами. Награда, которую ждут флегматики, — частые перерывы и время отдыха; что, как правило, заставляет их платить за дополнительную работу.
3. Холерик:
Самый сильный и вспыльчивый; этот тип личности очень требователен и авторитетен. Они могут мотивировать коллег, но будут делать это по-своему.Они никогда не могут следовать инструкциям, потому что они правы только для себя.
Указатели для HR:
Обладая способностью хорошо работать с людьми и открыто принимать вызовы, холерики доказывают, что они хорошие лидеры. Они стараются мотивировать своих сверстников и довести задачу до конца. Для них важен конечный результат, а не процесс. Они сделают все возможное, чтобы добиться того, чего они хотят, и доказать, что они являются преданными сотрудниками. Холерики лучше всего подходят для руководящих должностей высшего звена, где они могут сидеть и делегировать работу.
Холерики любят предметные разговоры или напряженные вдумчивые разговоры, поверхностные разговоры их не интересуют; это качество помогает быстрее получать результаты благодаря продуктивным обсуждениям, нулевой трате времени и использования времени, обеспечивая максимальную продуктивность. Холерики ориентированы на результат и обычно имеют план действий; Менеджеры по персоналу могут использовать холериков, чтобы делегировать команду для достижения результатов и делегировать проекты.
4. Меланхолик:
Этот темперамент весьма основательный.Спокойный и вдумчивый, анализирующий ситуации и обдумывающий дело до конца, делает Меланхолика глубокой и стабильной личностью. Однако, напротив, у меланхоликов есть и крайняя сторона хандры и депрессии. Они капризны, но думают, что до степени философии, им нравится размышлять над законами, управляющими жизнью, они чувствительны и интроверты.
Указатели для HR:
Меланхолик — это люди, которые придерживаются жизненных ценностей, верят в манеры, патриотизм и лояльность, поэтому могут оказаться долгосрочными сотрудниками, которые действительно будут способствовать благополучию компании.
Их несоциальное и интровертное поведение делает их целеустремленными работниками. Однако вещам нужно больше времени, чтобы проникнуть в них, и, когда они находятся в подавленном настроении, их трудно поднять.
Меланхолики также чрезвычайно упорядочены, очень ориентированы на процессы и любят точность. HR может помочь своим менеджерам определить меланхоликов в своей команде и посоветовать, как помочь меланхоликам преуспеть в своей роли.
Роль HR в привлечении разных личностей к совместной работе
Понимание этих типов личности может открыть большие возможности для управления ресурсами для сотрудника отдела кадров.Если вы хорошо знаете своих сотрудников, вы можете определить их слабые стороны и поработать над ними. Точно так же, зная их силу, менеджер по персоналу может использовать их более продуктивно.
Например, Меланхолик; люди с большими ценностями могут быть объединены с сангвиниками. Меланхолики помогут сангвиникам сохранить долгосрочные интересы, в то время как энергия сангвиника унесет хандру меланхолика.
При эффективном использовании знание этих темпераментов может помочь менеджеру по персоналу собрать сильную команду; которые могут продвигать друг друга, работая над сильными и слабыми сторонами друг друга.как сказано:
«Если хочешь БЫСТРО, беги ОДИН»
Если хочешь ДАЛЬШЕ, беги ВМЕСТЕ! »
При правильном изучении понимание этих типов личности может быть большим подспорьем для менеджера по персоналу. Зная заранее; где использовать свой инструмент всегда пригодится. Менеджер отдела кадров, который внимательно следит за этими личностями, может отсортировать свой пул ресурсов и соответствующим образом распределить их по задачам. не только это, вы можете справиться со своим сотрудником одним касанием пальца, если вы хорошо знаете типы личности.
Флегматик, из книги «Exercices d’Imagination de Differens Characteres et Formes Humaines», гравюры Р. Брише, опубликованной в Аугсбурге, 1783-84 (гравюра) (ч / б фото)
Хотите это изображение сейчас?
Персональное использование 20,00 фунтов стерлинговПерсональные принты, открытки, подарки, справочники.Не для коммерческого использования, не для публичного показа, не для перепродажи.Презентация 25,00 фунтов стерлингов
Используйте в презентации. Все языки. 3 года. Некоммерческий или внутренний внутри компании или организации.Веб-сайт или социальные сети 30 фунтов стерлингов.00
Веб-дисплей, социальные сети, приложения или блоги. Только частное (без коммерческого использования). Все языки. 5 лет. Никакой рекламы.Журналы и журналы 50,00 фунтов стерлингов
Печатный и / или цифровой. Используйте в одном журнале или журнале.Только на одном языке. Тираж 1500. 5 лет.Книжное использование 50,00 фунтов стерлингов
Печатные и / или цифровые / электронные книги, в том числе для использования в он-лайн академических базах данных. Одноразовое использование внутри книги. Любой размер. Академическая, торговая или самоизданная книга. Только на одном языке. Единая территория для торговли; глобальный для академических.Тираж 1500. 5 лет.
Для получения более подробной информации посетите страницу часто задаваемых вопросов
Добавить в корзину
Соображения для преподавателей иностранных языков в Казахстане
902 Юсуф Яйлачи и Айбарша Ислам / Процедуры — Социальные и поведенческие науки 103 (2013) 900 — 911
Первая аксиома для любого учителя, особенно в межкультурной среде, — адаптироваться ваше обучение в контексте
учащихся, школы и сообщества, в котором вы работаете (Barnhardt, n.г). Поэтому, когда учителя из
за рубежом приезжают преподавать английский язык в Казахстане, они должны знать культурные особенности местных
студентов. Другими словами, они должны четко понимать, чего местные ученики ждут от учителя и от учебно-методического процесса
в целом. Такие взаимодействия учителя и ученика включают аутентичные коммуникативные ситуации
с межкультурным измерением, которое обеспечивается культурными различиями между учениками и их иностранным учителем
, а также ожиданиями, которые возникают из этих различий.Чтобы сравнить два культурных фона
, прежде всего необходимо определить концептуальную основу культуры и разработать набор критериев
, которые могут хотя бы приблизительно измерить любую культуру как важный компонент контекста для общения. .
2.1. Определение и преподавание культуры
Принятие соответствующего определения культуры является важным первым шагом на пути его включения в преподавание иностранного языка
. В первую очередь приходит на ум широкое определение «цивилизация», представленная манерами, искусством и
ремеслами и изделиями из них, приобретенными в обществе через образование.Герт Хофстеде, голландский ученый, который
нанес корпоративную культуру на карту (Guru: Geert Hofstede, 2008), на своем личном веб-сайте называет это значение культуры сферой «министерства культуры»
. Беннетт обращается к тому же самому понятию культуры с заглавной буквы C, которое
относится к великим литературным произведениям, историческим деятелям и мыслителям, в отличие от культуры «small c», означающей «
изученных и общих моделей убеждений, поведения. и ценности групп взаимодействующих людей »(Bennett, 1998, p.3).
Этот второй тип культуры основан на том, как группа людей думает, чувствует и действует в целом. Хофстеде
определил это как «коллективное программирование разума, отличающее членов одной группы или категории
человек от другой». Под «категорией» в этом определении понимается социально-культурная идентичность, определяемая
национальностью, региональной или географической принадлежностью, этнической принадлежностью, полом, религией, профессией или телесными организациями
(Hofstede, n.г).
Преподаванию культуры уделялось значительное сознательное внимание в преподавании языков после введения конструкции межкультурной коммуникативной компетенции
. (Хаймс, 1972) Считается, что культура и язык
неразделимы и взаимосвязаны. Таким образом, культура всегда преподавалась вместе с языком, хотя в
формах отдельных курсов, известных как базовые исследования, региональные исследования, британская жизнь и институты, в Европе
(Byram, 1989, стр.58-60, 1998, с. 2) и страноведение в советское и раннее постсоветское время в Казахстане.
Однако такие курсы были ограничены фактическими знаниями, относящимися к структуре и функциям институтов
и жизни людей посредством обобщений и стереотипных представлений (Mountford & Wadham-Smith 2000: 1).
Эти курсы также рассматривали культуру «просто как информацию, передаваемую языком, а не как особенность самого языка
» (Kramsch 1993: 8).Другими словами, преподавание культуры, которое было особенно известно как «культура капитала C
» (Bennett, 1998, стр. 3), считалось дополнительным к преподаванию языка, а не его частью. В терминах
Беннета просто игнорировалась «малая культура c», которая представлена в повседневной жизни людей и в их убеждениях, ценностях
и навыках. Традиционный грамматико-переводческий подход к обучению иностранным языкам в
Казахстане, вероятно, считал, что культурные навыки уступают знаниям и навыкам грамматики и перевода.
Теперь, когда коммуникативный подход преобладал в преподавании языков, считается, что «человек, который изучает язык
, не изучая культуру, рискует стать беглым дураком» (М. Беннетт, Дж. Беннетт и Аллен, 2003, стр. 237).
2.2. Выявление и сравнение культурных аспектов в межкультурной коммуникации
Двумя сторонниками исследования, изучавшими культурные различия, были Герт Хофстеде и Эдвард Т.
Холл. Герт Хофстеде исследовал межкультурные группы и организации и в результате разработал систематизированную схему
для оценки и дифференциации национальных культур и организационных культур.Его исследования
показали, что существуют национальные и региональные культурные группы, которые влияют на поведение общества, и
организаций. Значения, которые отличают страны друг от друга, можно статистически сгруппировать в пять кластеров
(Hofstede, n.d.). Эти группы, которые стали измерениями Хофстеде в национальной культуре,
известны как «индивидуализм против коллективизма», «дистанция власти», «избегание неопределенности», «маскулинность против
женственности», «долгосрочное / краткосрочное». ориентация »(Гуру: Герт Хофстеде, 2008).Более того, среди исследований
межкультурных исследований антрополог Эдвард Т. Холл построил полихроническое и монохронное время
Мартин Дж. Уолш | Boston.gov
Мартин Дж. Уолш , пожизненный поборник трудящихся и гордый продукт Бостона, был 54-м мэром города. Мэр Уолш был приведен к присяге на второй срок 1 января 2018 года.
Мэр Уолш мечтал о процветающем, здоровом и инновационном Бостоне — городе с равенством и возможностями для всех, где революционная история вдохновляет на творческие решения проблем 21 века.
После вступления в должность мэр Уолш сосредоточился на укреплении школ Бостона , добавлении сотен высококачественных мест в дошкольных учреждениях, финансировании расширенного времени обучения и продвинутой учебной программы в большем количестве школ, а также обеспечении бесплатного обучения в местных колледжах для выпускников государственных школ Бостона. .
Мэр вывел Бостон на передний план мировой инновационной экономики , привлекая ведущих работодателей из частного сектора, модернизируя цифровую инфраструктуру города и используя технологии для преобразования государственных услуг — от приложения для оплаты парковочных счетчиков до нового веб-сайта города. .
В то же время он создал мощные инструменты для работников с низкими доходами, включая программу профессионального обучения «учись и зарабатывай» и Управление по расширению финансовых возможностей. Он был одним из основателей и вице-председателем Целевой группы по городам возможностей на Конференции мэров США, подняв тем самым национальную дискуссию о неравенстве доходов и .
Администрация Уолша обратилась к огромной потребности в жилья в Сити с амбициозным планом, установив рекорды для новых доступных домов и домов среднего класса.Кроме того, он построил современный приют для бездомных и поставил город на путь эффективного прекращения хронической бездомности.
Администрация была отмечена президентом Обамой за расширение возможностей молодежи и открытие нового пути в предупреждении преступности и отношениях между полицией и общественностью .
Другие вехи включают создание первого в стране муниципального Управления реабилитационных услуг по профилактике и лечению злоупотребления психоактивными веществами; первый культурный план города за поколение, призванный восстановить самобытность Бостона как лидера в области искусства; и, в знак сильного налогово-бюджетного управления и экономической политики, первый безупречный рейтинг облигаций города AAA , открывающий беспрецедентные инвестиции в парки, библиотеки и общественную безопасность.
Наконец, мэр пригласил жителей Бостона помочь построить план будущего города в Imagine Boston 2030 , первом общегородском плане за полвека. Перед вступлением в должность мэр Уолш работал в Палате представителей Массачусетса, где он был лидером по созданию рабочих мест и защите рабочих; злоупотребление психоактивными веществами, психическое здоровье и бездомность; K-12 образование; и гражданские права. Он сыграл ключевую роль в защите новаторской позиции Массачусетса в отношении равенства в браке.
Мэр Уолш также проявил себя как лидер профсоюзов. После того, как он последовал за своим отцом в местный трудоустройство 223 в Бостоне, он поднялся до должности главы Совета по строительным профессиям с 2011 по 2013 год. Он работал с лидерами бизнеса и местных сообществ, чтобы продвигать высококачественное развитие, и он создал программу под названием Building Pathways, которая имеет стать образцом для увеличения разнообразия на рабочем месте и предоставления хороших карьерных возможностей для женщин и цветных людей.
Мэр Уолш родился и вырос в районе Дорчестера в семье иммигрантов. Он хотел, чтобы Бостон стал городом, в котором каждый может преодолеть свои трудности и осуществить свои мечты.В детстве мэр Уолш пережил серьезный приступ лимфомы Беркитта благодаря чрезвычайной помощи, которую он получил в Бостонской детской больнице и в онкологическом институте Даны Фарбер. Его выздоровление от алкоголизма в молодости привело к тому, что он всю жизнь посвятил себя профилактике и лечению зависимости. И, работая полный рабочий день в качестве законодателя, он вернулся в школу, чтобы получить степень в области политологии в Бостонском колледже.
Мэр Уолш продолжает проживать в Дорчестере, где он разделяет свою жизнь с давним партнером Лорри Хиггинс.
Флегматик Манчини на фоне спекуляций Пеллегрини
Роберто Манчини сегодня ведет «Манчестер Сити» в очередной финал Кубка Англии, и его будущее снова обсуждается.
Тренера «Малаги» Мануэля Пеллегрини снова связывают с позицией Манчини, хотя итальянец может выиграть третий крупный трофей за три сезона, победив «Уиган» на «Уэмбли».
Манчини был предметом пристального внимания на протяжении всей разочаровывающей кампании, в которой «Сити» не смогли защитить свой титул в Премьер-лиге Barclays и боролись в Европе.
Пеллегрини несколько раз упоминался как потенциальный преемник в последние месяцы, и слухи о том, что футбольный директор Чики Бегиристайн обедал с чилийским агентом в прошлом месяце, подогревали слухи.
Несколько других имен также упоминались в качестве возможных менеджеров Сити в этом сезоне, но Манчини, надо отдать ему должное, отбросил все домыслы и регулярно выражал уверенность в предстоящем проекте.
Но даже он накануне финала кубка признал, что его профессия может быть ненадежной.
«Я выиграл семь трофеев на« Интере »за четыре года, и они уволили меня через четыре года, — сказал 48-летний футболист на своей предматчевой пресс-конференции.
«Это футбол. Я достаточно знаю футбол, чтобы понять эту ситуацию ».
Манчини ранее заявлял, что выиграть кубок и занять второе место в таблице, хотя это и не является главной целью в начале сезона, все же будет представлять собой респектабельную кампанию.
В конце концов, клуб не выигрывал трофеев за 35 лет до победы в Кубке Англии 2011 года, а титульный триумф в прошлом сезоне стал первым за 44 года.
Манчини, подписавший пятилетний контракт прошлым летом, сказал: «Я хочу только хорошо выполнять свою работу, если это возможно, и продолжать побеждать каждый год. Это моя цель.
«Я думаю, что для каждого клуба важно иметь менеджера, который может принимать множество решений о команде, но сейчас важно, чтобы мы выиграли этот трофей».
«Сити» являются фаворитами по размеру против «Уигана», чей выход в финал был омрачен их борьбой против вылета.
Но, несмотря на свою борьбу, подопечные Роберто Мартинеса имеют репутацию тех, кто играет в хороший футбол, и даже переиграли «Сити» во время своей встречи в Истлендсе в прошлом месяце, но проиграли поздно голу.
Манчини сказал: «В каждой игре против« Уигана »у нас были проблемы. Мы никогда не выигрываем легко.
«Во-первых, они всегда стараются играть в футбол.
«Кроме того, когда они проигрывают игру, они продолжают играть в футбол, потому что они хотят атаковать с большим количеством игроков, а когда они атакуют, они очень опасны.
«Они никогда не отступают слишком глубоко, чтобы защитить результат.